Devlet gücünü elinde bulunduran siyaset ve büroDevlet gücünü elinde bulunduran siyaset ve bürokrasi onlarDevlet gücünü elinde bulunduran siyaset ve bürokrasi onların yönlendirmesiylDevlet gücünü elinde bulunduran siyaset ve bürokrasi onların yönlendirmesiyle milli sermaye oluşturma amacıyla yaratılan devletçi kapitalistler ve bir iktidarı bloku oluşturmuştur bu iktidar bloku ile ilişkili olarak ortaya çıkan resmin yarı resmi aydın veya sanatçı zümresi ile ilgili yaratılan kültürel hegemonya aynı zamanda da tekelci özelliğe sahip büyük sermayenin oluşturduğu ekonomik hegemonya ile ve seçilmiş hükümet ler arasında vesayet oluşturan militarist Siyasal hegemonya ile tam bir ittifak yükselmiş ve ayakta kalmıştır. Bu bir nevi tarihsel iktidar blokudur bu noktada aynı zamanda uygulanan resmi eğitim politikasına kültür hayatını destekleyen devlet veya sivil Sponsorlukların kültür endüstrisi büyük bir payı vardır .Bu hegemonyı aynı zamanda sınıfsal bir rakipsizlikten de büyük oranda yararlanmış kendi geleneksel dini milli yaşam tarzı ve kültürel kimlikleri ile yaşanan toplumsal çevredeki insanların taşralı tarımla uğraşan eğitim olanaklarına imkanı olmayan yoksul bir çevrenin bu hegemonya’ya meydan okuması da imkansız hale gelmiştir Bourdiou Ve Passeron kültürel ve sınıf ilişkisini araştırırken babası tarım işçisi olan birinin tıp fakültesi okuma ihtimalini sıfıra yakın bulurken büyük ihtimalle bir üst düzey yöneticinin çocuğun da %11 bulmuştur rakipsizlik aynı zamanda mucizevi bir şekilde hakimiyet altından çevreden gelip akademik sanatsal entelektüel faaliyetler içerisine dahil olabilmiş kimseler için de asimilasyon mekanizmaların çalışması demektir siyasal çevreden gelen insanların oy verme gücü ile kırılmış ama yine de vesayet askeri darbeler diğer yargı müdahale ile kendisini devam ettirmiş nihayetinde o kadar uzun süren mücadeleler neticesinde ancak son yıllarda demokratik siyaset üzerindeki Siyasal / askeri vesayet/Hegemonya yenilgiye uğratılabilmiştir . Benzer bir durum ekonomik hegemonya için söz konusu olmamıştır. Devlet elile yaratılan ve komparator ilişkilerle batılı büyük sermaye ile yakın ilişkilere sahip olan Türkiye büyük sermayenin karşısına çıkan alternatif girişimci grupları 28 Şubat 1977 olduğu gibi durdurulmaya çalışılmış bu çabalar sonradan boşa çıkarılmış olsa da Türkiye’de batıcı büyük sermaye hegomenyası kırılamamıştır
Bu yazıyı açıklayarak açarsak
Bu metin, Türkiye’de devlet gücünü elinde bulunduran siyaset ve bürokrasi ile sermaye arasındaki ilişkilerin tarihsel ve yapısal bir analizini sunmaktadır. Metnin akademik açıklaması şu şekilde yapılabilir:
Devlet, Sermaye ve İktidar Blokları
Metinde, devlet gücünü elinde tutan siyaset ve bürokrasi kesimlerinin, milli sermaye oluşturma amacıyla devletçi kapitalistler ve bir iktidar bloğu oluşturduğu vurgulanmaktadır. Bu iktidar bloğu, yarı resmi aydın ve sanatçı zümresi ile kültürel alanı şekillendirirken, büyük sermayenin oluşturduğu ekonomik yapı ve seçilmiş hükümetler arasında bir ittifak kurmuştur. Bu ittifak, tarihsel bir iktidar bloğu olarak tanımlanır. Bu yapı, resmi eğitim politikaları ve kültürel sponsorluklarla desteklenmiş, böylece sınıfsal rakipsizlik ve hegemonya tesis edilmiştir.
Sınıfsal Hegemonya ve Asimilasyon Mekanizmaları
Metin, bu hegemonya içinde yoksul, tarımla uğraşan, eğitim olanakları kısıtlı kesimlerin iktidar bloğuna meydan okumasının neredeyse imkansız hale geldiğini belirtir. Akademik başarı ve sosyal hareketlilik açısından ciddi sınıfsal engeller olduğu, örneğin tarım işçisi bir ailenin çocuğunun tıp fakültesine girme ihtimalinin çok düşük olduğu vurgulanır. Ayrıca, entelektüel ve sanatsal alanlarda yer edinenlerin bile asimilasyon mekanizmalarıyla bu hegemonya içine çekildiği ifade edilir.
Siyasal ve Askeri Müdahaleler
Metin, siyasal çevreden gelenlerin oy gücüyle bu hegemonyanın kırılmaya çalışıldığını ancak vesayet, askeri darbeler ve yargı müdahaleleriyle bu yapının devam ettirildiğini belirtir. Son yıllarda demokratik siyasette bu hegemonya karşısında bazı yenilgiler yaşandığı ifade edilse de, ekonomik alanda benzer bir değişim yaşanmadığı, büyük sermayenin hegemonyasının sürdüğü anlatılır.
Türkiye’de Kapitalizm ve Devlet İlişkisi
Türkiye’de devlet ile büyük sermaye arasındaki yakın ilişki, alternatif girişimci grupların engellenmesiyle pekiştirilmiştir. 28 Şubat süreci gibi örneklerle bu engellemeler somutlaşmış, ancak bu çabalar tam anlamıyla başarılı olamamıştır. Türkiye’de batıcı büyük sermaye hegemonyasının kırılamadığı sonucuna varılır.
Akademik Perspektif
Bu analiz, Türkiye’de devlet kapitalizminin ve sınıfsal hegemonyanın tarihsel süreç içinde nasıl şekillendiğini, kültürel, ekonomik ve siyasal alanlarda nasıl iç içe geçtiğini göstermektedir. Devletin sınıfsal niteliği, hegemonya kurma stratejileri, kültürel ve eğitim politikalarıyla desteklenen yapısal eşitsizlikler, Türkiye kapitalizminin karakteristik özellikleri olarak ortaya konur. Siyasal müdahaleler ve ekonomik ilişkiler, bu yapının sürekliliğini sağlamış, demokratikleşme çabaları ise sınırlı kalmıştır.
Sonuç olarak, metin Türkiye’de devlet-siyaset-sermaye ilişkilerinin karmaşık ve tarihsel olarak birbirine bağlı bir yapı olduğunu, bu yapının hegemonya kurma ve sürdürme stratejileriyle toplumsal sınıflar arasındaki eşitsizlikleri derinleştirdiğini akademik bir dille ortaya koymaktadır.
Sources
[1] İSMET ÖZEL’İN SİYASAL DÜŞÜNCESİNDE TÜRKLÜK, TÜRKİYE VE DÜNYA SİSTEMİ TASAVVURLARI https://www.semanticscholar.org/paper/2a12bb686ae11791a3bb4504a98efc9a21ac2cc9
[2] Kapitalizm ve Ahlakın Türkiye Açısından Kısa Bir Değerlendirilmesi https://www.semanticscholar.org/paper/90425c3f54183d04fb51e8b9db4d9004db0f2695
[3] Türkiye’nin Demografik Geçiş Sürecine Genel Bir Bakış https://www.semanticscholar.org/paper/9101dd92672253e6a8199998382a413e036419bc
[4] Dünya Bankası’nın İdeolojik Kökenlerinin Soğuk Savaş Dönemi Başlangıcında Türkiye’ye Yansımaları: 6326 Sayılı Petrol Kanunu https://www.semanticscholar.org/paper/cc31867f06569d63a704e255022f4967d1bd4d20
[5] *C100_Cumhuriyet Döneminde Muhasebenin Gelişimine Kronolojik Bir Bakış https://www.semanticscholar.org/paper/02d7cba37894f67f961b6dccf07b51213267adc8
[6] TÜRK KAMU SEKTÖRÜNDE PETROLE İLİŞKİN KARARLAR SİSTEMİ https://www.semanticscholar.org/paper/fb2c0c5fafcf546ffd68084a87fef90750a88928
[7] Dünya Sisteminin Küresel Taarruzu Karşısında İsmet ÖZEL’de Dirilen Vatan Düşüncesi https://www.semanticscholar.org/paper/ad008224bf81330a1eea79b300092e649df2859f
[8] Muhafazakâr Liberalizm ve Sosyal Politika Birleşimi Olarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı https://www.semanticscholar.org/paper/7cbf66dd95721f9dc99d8d3b47f3cbc1bb1743c8
[9] Devlet kapitalizmi – Vikipedi https://tr.wikipedia.org/wiki/Devlet_kapitalizmi
[10] [PDF] türkiye’de kapitalizmin gelişmesi ve – DergiPark https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/9512
[11] Devletin Sınıfsallığı Üzerine: Türkiye’de Devlet ve Sermaye – Gelenek https://gelenek.org/devletin-sinifsalligi-uzerine-turkiyede-devlet-ve-sermaye/
[12] Mustafa Kemal Atatürk’ün “Devlet Kapitalizm Sistemi” Yok Mu Ediliyor? https://www.urunlu.com.tr/174-mustafa-kemal-ataturkun-devlet–kapitalizm-sistemi-yok-mu-ediliyor
[13] Kapitalist Türkiye’nin geldiği yer: Başkanlık rejimi – Hukuk Defterleri https://hukukdefterleri.com/kapitalist-turkiyenin-geldigi-yer-baskanlik-rejimi/
[14] Türkiye’de Kapitalist Gelişme Sürecinin ve İşçi Hareketinin Kısa Tarihi https://marksist.net/marksist-tutum/turkiyede-kapitalist-gelisme-surecinin-ve-isci-hareketinin-kisa-tarihi
[15] Türkiye’de krizin adı: Kapitalizm – Gelenek https://gelenek.org/turkiyede-krizin-adi-kapitalizm/
[16] Bir Kamu Politikası Analizi Olarak Türkiye’nin Kapitalist Ekonomik … https://dergipark.org.tr/tr/pub/asj/issue/40224/479000